Dull Atal Cenhedlu yn y Groth
Cefndir
Dull Atal Cenhedlu yn y Groth (IUC) yw un o’r dulliau atal cenhedlu mwyaf dibynadwy, ac mae wedi’i drwyddedu i’w ddefnyddio rhwng 3 a 10 mlynedd. Mae'r ddyfais gopr yn y groth (Cu-IUD) yn un sydd heb fod yn hormonaidd, ac mae ei hoes yn amrywio rhwng 5 – 10 mlynedd. Mae iddi ganol plastig wedi’i orchuddio â chopr sy’n atal symudoldeb sberm ac ofa, yn ogystal ag effeithio fymryn ar fwcws serfigol a’r impiad ei hun. Mae’n un o’r dulliau mwyaf effeithiol sydd ar gael. Mae gan y TCu380A gyfradd feichiogrwydd gynyddol o ddim ond 2.2% ar ôl 12 mlynedd (2 flynedd ar ôl cyfnod y drwydded).
Coil plastig sy’n cynnwys progestin levonorgestrel yw’r LNG-IUS. Ar hyn o bryd mae tri chryfder ar gael yn y DU. Mae Mirena a Levosert yn cynnwys 52mg o LNG ac mae wedi’i drwyddedu i’w ddefnyddio am 5 mlynedd (neu ar ôl 45 oed tan y menopos). Mae Jaydess yn cynnwys dim ond 13.5mg o LNG ac mae wedi’i drwyddedu am 3 blynedd. Mae Kyleena, sy'n gymharol newydd ar y farchnad, yn cynnwys 19.5mg o LNG, ac yn yr un modd â Mirena, mae wedi’i drwyddedu am 5 mlynedd. Mae LNG-IUS yn gweithio’n bennaf drwy deneuo’r endometriwm, ac felly'n atal mewnblaniad. Maen nhw hefyd yn cael peth effaith ar fwcws serfigol, ac mae’n atal ofyliad mewn tua chwarter o fenywod.
Mae’r cyfraddau atal cenhedlu yn debyg mewn Cu-IUDs a LNG-IUS.