Opsiynau o ran Triniaethau

• Dylai rheoli coesau aflonydd ar y cychwyn gynnwys addysg i’r claf (gweler yr adran adnoddau), ymchwilio i a chywiro (pan fo’n ddichonadwy) achosion eilaidd, rhoi’r gorau i roi meddyginiaethau cysylltiedig os bydd hynny yn bosibl a diogel.

• Ystyriwch defnyddio graddfa hunan raddio symptomau cleifion a ddilyswyd  gan yr IRLSSG

• Rhoi cyngor ar hunangymorth
  • Hylendid cysgu da
  • Cymorth rhoi’r gorau i ysmygu
  • Ymarfer corff cymedrol
  • Lleihau’r defnydd gormodol o gaffein, alcohol a siocled
• Trafod ffyrdd o leddfu symptomau
  • Ymarferion ymlacio
  • Gwres (pad neu faddon cynnes)
  • Tylino’r aelodau yr effeithir arnynt
  • Symud y meddwl pan yn gorffwys (darllen, gemau i’r meddwl)
  • Cerdded neu ymestyn
• Ar gyfer pobl â syndrom coesau aflonydd ystyriwch effaith eu symptomau
  • Gellir rheoli symptomau gwan drwy addysgu a’r mesurau hunangymorth a drafodir uchod
  • Efallai y bydd symptomau cymedrol i ddifrifol angen triniaeth gyda chyffuriau

Efallai byd yr algorithm yma yn ddefnyddiol i chi

Triniaethau cyffuriau ar gyfer coesau aflonydd

Pan fyddwch yn penderfynu ar driniaeth gyffuriau i reoli symptomau, mae’n rhaid ystyried nifer o ffactorau. Mae gan y meddyginiaethau a ddefnyddir ar gyfer y cyflwr yma sgil effeithiau difrifol posibl, ac nid yw'r un ohonynt yn addas ar gyfer coesau aflonydd yn ystod beichiogrwydd.

Cyn dechrau triniaeth â  chyffuriau, dylai cleifion fod yn ymwybodol o’r sgileffeithiau (gweler isod), y ffaith y bydd angen iddynt efallai gymryd y cyffur am oes ac y gall eu heffeithiolrwydd wanhau gydag amser.

Opsiwn o ran triniaeth	I’w nodi
Gweithydion dopamin Pramipexole neu Ropinirole neu Rotigotine	Dewis cyntaf (neu gabapentin/Pregabalin) Risg o ymestyn symptomau Risg o achosi cwsg yn ystod y dydd Risg o anhwylder rheoli symbyliad (gweler isod) Yn well ar gyfer cleifion sydd ag iselder cydafiachus, gordewdra, sydd yn wynebu risg o gwympo neu sydd â nam gwybyddol
Pregabalin neu Gabapentin	Dewis cyntaf (neu weithyddion dopamin) Trwyddedig Yn well ar gyfer cleifion sydd a hanes o anhwylder rheoli symbyliad, gorbryder cydafiachus, poen cronig neu aflonyddwch difrifol ar gwsg.
Opioidau gwan e.e. Codin	Gall fod yn ddewis amgen ar gyfer rheoli poen
Hypnotegau Bensodiasepinau neu Z-gyffuriau	Efallai bydd angen defnyddio hypnotegau yn ysbeidiol ar gyfer aflonyddu cwsg difrifol Mae dibyniaeth (a cholli effeithiolrwydd) yn ffactor cyfyngu mawr

Anhwylder rheoli symbyliad

Mae anhwylder rheoli symbyliad yn sgil effaith pwysig a rheolaidd agonistiaid dopamin. Effeithir ar hyd at 17% o gleifion â syndrom coesau aflonydd sydd yn cymryd y cyffuriau yma. Mae symptomau yn cynnwys gamblo patholegol, bwyta mewn pyliau, siopa gorfodaethyrrol a hyper-rywioldeb. Cyn dechrau dylai’r claf gael cwnsela a dylai partneriaid, gofalwyr neu aelodau agos o’r teulu fod yn ymwybodol o’r arwyddion. Os yw’n bresennol, dylid rhoi’r gorau i roi gweithydd dopamin neu leihau’r dos i lefel pan fo’r anhwylder rheoli symbyliad yn diflannu.

 

---

Previous

Next